در شرایط مختلف بتن نیاز به حذف و جایگزینی دارد. روشهایی نظیر: روکش تزئینی یا وصله بتنی، یک اصلاح کوتاه مدت به شمار می‌آیند. در شرایطی که آسیب دیدگی؛ تخریب بتن یا ( oncrete Demolitio) و جایگزینی مجدد آن بیشتر توصیه می‌شود. روش جایگزینی و تخریب بتن برای اطمینان از استحکام سازه و ماندگاری بالای آن است. در ادامه به معرفی روشهای تخریب بتن و جایگزینی مجدد آن خواهیم پرداخت.
روش های مختلف حذف بتن
روشهای مختلفی برای تخریب بتن استفاده می‌شوند، که اولین و مهمترین مرحله در جایگزینی بتن در صورت آسیب زیاد و ساخت مجدد آن می‌باشد. بعضی از این روش‌ها مقرون به صرفه‌تر هستند، بنابراین به صورت رایج‌تری کاربرد دارند. در ادامه معروف‌ترین روشهای تخریب بتن آورده شده است:
بریکرهای پنوماتیک و هیدرولیک
در این روش، با کمک ماشین‌آلات دستی یا بومی تخریب بتن آغاز می‌شود، که شامل مراحل روسازی، عرشه پل و پی هستند. سطح کار به دست آمده با این روش به طور معمول به مقاومت بتن، اندازه چکش شکن ها، شرایط کار و میزان تقویت کننده فولادی استفاده شده در بتن، بستگی دارد. بنابراین استفاده از بریکرهای پنوماتیک و هیدرولیک، یک روش تخریب بتن مسلح به شمار می‌آید.
بریکرهای پنوماتیکی و هیدرولیک ماشینی، می‌توانند از ۴۵تا ۹۰۷۱ کیلوگرم، را تنها با ۳۰۰ تا ۸۰۰ ضربه در دقیقه وارد کنند. برای اطمینان از اینکه حداکثر کار به روشی راحت و بدون دردسر انجام می‌شود، شکن‌ها ممکن است از عملیات کنترل از راه دور، بوم تلسکوپی برای قابلیت مانور و دسترسی و قابلیت‌های تخریب بتن زیر آب کمک بگیرند. برای برخورداری از اطلاعات بیشتر از روشهای نفوذ آب به بتن، می‌توانید به صفحه خرید آب بند بتن مراجعه کنید.
ترکیدن فشار
در جایی که تخریب بتن بدون گرد و غبار، کنترل شده و نسبتاً آرام مورد نظر است، ترکیدن فشار، با روشهای مکانیکی و شیمیایی انتخاب نهایی است. این نوع تخریب ستون بتنی را تخریب بتن غیر مسلح می‌گویند. با کمک تکنیک ترکیدن فشار مکانیکی، بتن با استفاده از یک دستگاه شکاف پرقدرت و کارآمد که با فشار هیدرولیک کار می‌کند و توسط یک موتور نیرو می‌گیرد، سپس تخریب می‌شود. تخریب بتن با هیلتی یا تخریب بتن با پیکور، مته و ابزارهای ضربه‌ای نیز از دسته موارد فشار مکانیکی محسوب می‌شوند.
در صورت ترکیدن فشار شیمیایی، دوغاب منبسط به الگوی خاصی از گمانه ها وارد خواهد شد. همچنین تخریب بتن با اسید و تخریب بتن با کتراک، نوعی ماده غیر انفجاری و تخریب کننده، نیز از دسته روشهای فشار شیمیایی به شمار می‌آیند.
سپس بتن تخریب شده، به راحتی با دست یا جرثقیل جدا می‌شود. چنین روشهایی در شکستن سازه‌های بتنی با حداقل گرد و غبار و صدا، موثر هستند. در هر دو روش، سوراخ‌هایی در سازه ایجاد و نیروی جانبی بر روی آن اعمال می‌شود تا در نهایت بتن شکافته خواهد شد.
- در ترکیدگی مکانیکی، بتن با دستگاه فشار هیدرولیک تخریب می‌شود.
- در ترکیدگی شیمیایی، بتن از طریق وارد کردن یک دوغاب منبسط کننده یا اسید شکافته خواهد شد.
- در نهایت، بتن با دست یا با جرثقیل برداشت و حمل می‌شود.
برچیدن
در این فرآیند، عناصر بتنی با استفاده از اره، لنس ترمیک یا آب جت به قطعات کوچکتر برش داده شده؛ سپس قطعات شکسته شده توسط جرثقیل جدا می‌گردند. چنین روشی کمترین آسیب را بر سازه‌های اطراف وارد خواهد کرد. همچنین این روش تخریب بتن، گرد و غبار و سر و صدای کمتری منتشر می‌کند. این یک تکنیک فوق العاده برای تخریب بخش خاصی از سازه، مانند تخریب بتن ستون است.
روش توپ و جرثقیل
این یکی از متداول ترین تکنیک‌های تخریب بتن ساختمان است. در اینجا از یک توپ به وزن ۶۱۲۳ کیلوگرم، و یک جرثقیل برای تخریب سازه‌های بنایی و بتنی استفاده می‌شود. چرخش یا رها شدن توپ، عامل‌های نهایی تخریب بتن هستند.
با این حال، این فرآیند تخریب بتن غیر مسلح است، و برای همه انواع کاربردها به کار نمی‌رود. به علاوه ممکن است صدا، گرد و غبار و لرزش زیادی ایجاد کند. فقط اپراتورهای جرثقیل با تجربه و با مهارت بالا باید روش تخریب بتن را انجام دهند.
مواد منفجره
هنگامی که حجم زیادی از بتن باید برداشته شود، مواد منفجره در یک سری گمانه‌های از پیش تعیین شده وارد و سپس منفجر خواهند شد. در این روش از تخریب بتن مسلح، سازه به قطعات کوچکتر تبدیل شود. این روش منعطف و همه کاره، برای خروجی کار است. باید توجه داشت تخریب بتن با کمپرسور یا مواد منفجره، از جمله تخریب‌های پر هزینه و بدون صرفه اقتصادی به شمار می‌آید. باید پیش از شروع به کار، قیمت کمپرسور تخریب بتن را در نظر داشته باشید.
از جمله آسیب‌های وارده به بتن در این روش تخریب، ارتعاش هوا در اثر انفجار است، که باعث آسیب به سازه‌های اطراف خواهد شد. بنابراین اتخاذ بالاترین استانداردهای اقدامات ایمنی در طول فرآیند از اهمیت بالایی در این روش برخوردار می‌باشد.
واترجت
واترجت را می‌توان در برش خطوط و خط مستقیم استفاده کرد و نیاز به استفاده از سیستم آبگیر و ساینده در طول فرآیند تخریب بتن دارد. از طرف دیگر لنس ترمیک به ویژه روی تقویت کننده‌های فولادی خوب عمل می‌کند و گرد و غبار و لرزش را از بین خواهد برد. ویژگی‌های تخریب بتن با واترجت شامل:
- گرد و غبار را به حداقل رسانده و خطر آتش سوزی را از بین می‌برد.
- می‌تواند برای تخریب یک محدوده و یا تخریب یک مسیر مستقیم مورد استفاده قرار گیرد.
- در هنگام برش نیاز به سیستم برش و همچنین سیستم کنترل آب دارد.
نکات مهم هنگام تخریب بتن
هنگام تخریب بتن مقادیر زیادی زباله تولید می‌شوند، و هزینه های دفع و در نهایت اثرات زیست محیطی به همراه خواهد داشت. با این حال، بازیافت بتن در بسیاری از پروژه‌ها قابل دوام است و در عین حال باعث کاهش ضایعات می‌شود. همچنین بازیافت بتن باعث صرفه جویی در مواد جدید و هزینه تهیه آنها می‌شود. برای کسب اطلاعات درباره هزینه این دسته مواد، به مقالات قیمت روان کننده بتن، قیمت ژل میکروسیلیس، خرید چسب بتن مراجعه نمایید. در ادامه به موارد مهم تخریب بتن اشاره شده است:
- ۴۰ یا ۵۰ میلی متر بهترین قطر مته
- انتخاب عمق چاله‌ها بین ۸۰% تا ۹۰% ارتفاع سنگ یا بتن، جهت تخریب کامل بتن
- توجه به تمیزی و عدم وجود گردوخاک و رطوبت درون چاله‌ها
- استفاده از عینک ایمنی و دستکش پلاستیکی در حین تخریب بتن با اسید و مواد شیمیایی الزامی است.
- هرچه دمای محیط بالاتر باشد؛ عکس العمل مواد تخریب کننده، سریع تر و هرچه محیط های سرد و با درجه حرارت کم زمان عملکرد کندتر می‌شود.
تخریب بتن حرفه ای
تخریب بتن در بسیاری از موقعیت‌ها، مانند پروژه‌های نوسازی بزرگ یا در هنگام آسیب دیدگی غیرقابل تعمیر مصالح، ضروری است. روشهای زیادی با مزایا و معایب ویژه خود وجود دارند. جهت انتخاب بهترین روش تخریب بتن به نیازها و محیط اطراف پروژه باید توجه کرد.
سوالات متداول
در چه شرایطی تخریب بتن توصیه می‌شود؟
به طور معمول، در جایی که ترک های گسترده و عمیق وجود دارد، یا دال‌های بتنی فرو رفته هستند که نیاز به برداشتن و تعویض سریع بتن به چشم می‌خورد.
آیا تخریب بتن مقرون به صرفه‌تر است یا لایه برداری مجدد بتن؟
در مواردی مانند دال‌های بتنی که دارای حفره‌ها و پوسته شدن بیش از حد روی سطح هستند یا نشانه‌های یخ زدگی را نشان می‌دهند، جایگزینی بتن می‌تواند مقرون‌به‌صرفه‌تر و قابل اعتمادتر از لایه‌برداری مجدد کل بتن باشد.
چگونه بتن را پودر کنیم؟
همانطور که در مقاله ذکر کردیم، روشهای زیادی برای تخریب بتن وجود دارند. برای پودر کردن بتن بهترین روش‌ها، استفاده از مواد انفجاری، ترکیدن فشار، برچیدن و جرثقیل هستند.
چه زمانی استفاده از روش ترکیدگی برای تخریب بتن پیشنهاد می‌شود؟
ترکیدگی تحت فشار بهترین گزینه در شرایط تخریب بتن بدون گرد و غبار، کنترل شده و محیطی نسبتاً آرام مورد نیاز است. همانطور که پیشتر گفته شد، ترکیدن فشار می‌تواند مکانیکی یا شیمیایی باشد. در هر دو مورد، سوراخ هایی در بتن ایجاد و نیروهای جانبی اعمال خواهند شد.
بدون دیدگاه